Οι άνθρωποι που βγάζουν χρήματα απλά σερφάροντας στο ίντερνετ

 «Τα data είναι το νέο πετρέλαιο», λέει ένα ρητό της ψηφιακής εποχής και το βέβαιο είναι πως οι λεπτομέρειες γύρω από το τι κοιτάμε όταν μπαίνουμε στο ίντερνετ είναι πολύτιμες. 

Αυτά τα καταγεγραμμένα δεδομένα βοηθούν εταιρείες σαν την Google και την Facebook να κερδίσουν εκατομμύρια κάθε χρόνο, μιας και χρησιμοποιούν πληροφορίες για να «στοχοποιήσουν» καταναλωτές με καθοδηγούμενες διαφημίσεις.

Για παράδειγμα, καθώς πλοηγείται κανείς στο διαδίκτυο αναζητώντας ένα νέο παντελόνι, σύντομα θα συνειδητοποιήσει ότι οι διαφημίσεις για το ίδιο παντελόνι εμφανίζονται παντού και διαρκώς. 

Ο βαθμός στον οποίο όλοι μας βρισκόμαστε υπό παρακολούθηση είναι σοκαριστικός. Ο μέσος Ευρωπαίος μοιράζεται στοιχεία για τις διαδικτυακές περιηγήσεις του 376 φορές την ημέρα, σύμφωνα με μια πρόσφατη έρευνα, την οποία επικαλείται ο Guardian. Όταν πρόκειται για Αμερικανούς χρήστες, αυτό συμβαίνει 747 φορές.  

Τι θα γινόταν όμως, αν κάποιος μπορούσε να έχει τον έλεγχο των προσωπικών του δεδομένων αλλά και να βγάλει χρήματα από αυτά; 

Αυτό υπόσχεται η καναδική Surf. Η εταιρεία πέρσι κυκλοφόρησε ένα πρόγραμμα περιήγησης με το ίδιο όνομα, το οποίο επιβραβεύει τους χρήστες καθώς σερφάρουν στο διαδίκτυο. 

Αν και ακόμα βρίσκεται σε πειραματική μορφή, το πρόγραμμα λειτουργεί παρακάμπτοντας την Google και πουλώντας τα δεδομένα του χρήστη κατευθείαν σε εταιρείες λιανικού εμπορίου. Ως αντάλλαγμα, η Surf επιβραβεύει τους χρήστες με πόντους, οι οποίοι μπορούν να αποθηκευτούν και αργότερα να εξαργυρωθούν σε κουπόνια και εκπτώσεις.

Οι εταιρείες που συμμετέχουν στο πρόγραμμα μέχρι στιγμής περιλαμβάνουν τις Foot Locker, The Body Shop, Crocs και Dyson.

Η Surf τονίζει επίσης ότι όλα τα δεδομένα είναι ανώνυμα – η ηλεκτρονική διεύθυνση και το τηλέφωνο των χρηστών δεν δημοσιεύονται πουθενά, και δεν χρειάζεται να αναφέρει κανείς το όνομά του όταν γίνεται μέλος. Ωστόσο, χρειάζεται να δηλώσει την ηλικία, το φύλο και μια σχετική διεύθυνση, χωρίς βέβαια να είναι υποχρεωτικά στοιχεία. 

Η ιδέα πίσω από την εφαρμογή είναι ότι οι εταιρείες μπορούν να χρησιμοποιήσουν τα δεδομένα τα οποία προσφέρει η Surf, επί παραδείγματι ποιες είναι οι πιο δημοφιλείς ιστοσελίδες για την ηλικιακή ομάδα 18-24 στο Λος Άντζελες, και να στοχεύσουν τις διαφημίσεις τους ανάλογα.

Αν και η Surf δεν έχει δώσει στη δημοσιότητα στοιχεία για το πόσα μπορεί κανείς να κερδίσει μέσω αυτού του προγράμματος, αναφέρει πως έχει επιτρέψει στους χρήστες της να βγάλουν 1,2 εκατομμύρια δολάρια συνολικά. 

Οι χρήστες μπορούν επίσης να χρησιμοποιήσουν το Surf και για να περιορίσουν τα δεδομένα τα οποία μοιράζονται, όπως το να μπλοκάρουν πληροφορίες για συγκεκριμένα σάιτ που επισκέπτονται. 

Μια από τις χρήστες του Surf είναι η Aminah Al-Noor, φοιτήτρια στο York University στο Τορόντο, η οποία αισθάνεται ότι η πλατφόρμα την έχει βοηθήσει να επανακτήσει τον έλεγχο των προσωπικών της ηλεκτρονικών δεδομένων.

«Μπορείς να διαλέξεις τις πληροφορίες που θα δώσεις στο Surf», προσθέτει η 21χρονη φοιτήτρια. «Μερικές φορές ξεχνάω ότι το πρόγραμμα είναι ενεργοποιημένο, και όταν ελέγξω μια εβδομάδα αργότερα, θα δω ότι οι πόντοι που συλλέγω ολοένα και αυξάνονται. 

Όλες οι εταιρείες έχουν την δυνατότητα να συλλέξουν πληροφορίες για τα προσωπικά μας δεδομένα, αλλά το επιθυμητό αποτέλεσμα είναι η βελτίωση της εμπειρίας μας μέσω της τεχνολογίας», δηλώνει η Aminah.

Ο συνιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Surf, Swish Goswami, δηλώνει ότι η εταιρεία θέλει να γίνει κάτι σαν το πρόγραμμα μιλίων των αεροπορικών εταιρειών. Προσθέτει επίσης ότι «από την πρώτη ημέρα, η εταιρεία ήταν έντιμη απέναντι στους πελάτες της σχετικά με τις πληροφορίες που μοιράζεται και δεν μοιράζεται, και τους έδωσε την δυνατότητα να διαχειρίζονται τα δεδομένα τους».

«Νομίζω ότι αν είσαι ειλικρινής με τους άλλους, και τους ενημερώνεις ότι μοιράζεσαι δεδομένα με εταιρείες, και ότι το κάνεις ανώνυμα, τότε οι χρήστες νιώθουν πιο άνετα να πουν ‘ναι’ και να μοιραστούν πληροφορίες μαζί μας». 

Η Surf είναι κομμάτι ενός μεγαλύτερου κινήματος το οποίο μερικοί αναλυτές έχουν ονομάσει «υπεύθυνη τεχνολογία», μέρος του οποίου είναι η διαχείριση προσωπικών δεδομένων κατά κύριο λόγο από τους ίδιους τους χρήστες. 

Άλλη μια εταιρεία σε αυτόν τον χώρο είναι η καναδική start-up Waverly, η οποία επιτρέπει στους χρήστες να σχεδιάσουν την δική τους αρχική σελίδα για την καθημερινή τους ενημέρωση σχετικά με την επικαιρότητα.

Με την Waverly, μπορεί κανείς να δηλώσει για ποια θέματα ενδιαφέρεται, και μέσω της τεχνολογίας τεχνητής νοημοσύνης μπορεί να βρει ενδιαφέροντα άρθρα. Η εταιρεία έχει την βάση της στο Μόντρεαλ και έχει ιδρυθεί από τον Philippe Beaudoin, πρώην μηχανικό της Google.

Χρήστες της εφαρμογής μπορούν να αλλάξουν τις προτιμήσεις τους συχνά και να υποβάλλουν τα σχόλιά τους σχετικά με τα άρθρα τα οποία τους ενδιαφέρουν και τα οποία η εφαρμογή τους προτείνει.

Ο Beaudoin δηλώνει ότι οι χρήστες οφείλουν να καταβάλουν μια μικρή προσπάθεια, ουσιαστικά για να υποδηλώσουν τα θέματα τα οποία τους ενδιαφέρουν, και ως αντάλλαγμα δεν «βομβαρδίζονται» από διαφημίσεις. 

«Η υπεύθυνη τεχνολογία πρέπει να ενθαρρύνει χρήστες, αλλά δεν πρέπει να είναι επιφυλακτική από το να ζητά από τους ίδιους να καταβάλλουν και αυτοί την προσπάθειά τους», δηλώνει.

Η αμερικανική εταιρεία του Rob Shavell, η Abine, δημιουργεί δύο εφαρμογές οι οποίες επιτρέπουν στους χρήστες να αυξήσουν την ασφάλειά τους – τις Blue και Delete Me. Η πρώτη διασφαλίζει ότι τα στοιχεία πληρωμών και τα τραπεζικά δεδομένα του χρήστη δεν παρακολουθούνται από άλλους, ενώ η δεύτερη εταιρεία αφαιρεί τα προσωπικά δεδομένα των χρηστών από μηχανές αναζήτησης. 

Ο Shavell δηλώνει ότι ο σχεδιασμός του διαδικτύου πρέπει να ενέχει την προστασία προσωπικών δεδομένων.

Η Carissa Veliz, καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, δηλώνει ότι στις εταιρείες τεχνολογίας πρέπει να «δοθούν κίνητρα για να εξελίξουν τις δραστηριότητές τους με τέτοιο τρόπο έτσι ώστε να μην εκμεταλλεύονται τα προσωπικά δεδομένα».

«Είναι ανησυχητικό ότι οι περισσότεροι αλγόριθμοι οι οποίοι κυριεύουν τις ζωές μας δημιουργούνται από εταιρείες οι οποίες δεν λαμβάνουν υπόψη τους τις ανάγκες και αρχές μας», δηλώνει.

«Δεν νομίζω ότι περισσότερη διαφάνεια θα λύσει όλα τα ζητήματα τα οποία υπάρχουν, ή ότι θα μπορέσει να απευθυνθεί έστω και στα μισά ζητήματα, αλλά λήπτες αποφάσεων πρέπει να έχουν πρόσβαση σε αυτούς τους αλγόριθμους τουλάχιστον».

Η Google σχεδιάζει ένα νέο πρόγραμμα προστασίας δεδομένων, το οποίο έχει ως στόχο την εισαγωγή περισσότερων «προσωπικών» και σχεδιασμένων διαφημίσεων. Γι’ αυτό το λόγο η εταιρεία συνεργάζεται με την διαδικτυακή κοινότητα για να προστατεύσει τα προσωπικά δεδομένα των χρηστών, αλλά να μην αλλοιώσει τις υπηρεσίες που προσφέρει. 

moneyreview.gr με πληροφορίες από BBC