H τηλεδιδασκαλία η «νέα κανονικότητα» στον χώρο της εκπαίδευσης;

Στην περίοδο της πανδημίας ο κόσμος άλλαξε και ένα μεγάλο κομμάτι της καθημερινότητάς μας διαδραματίζεται πλέον online. Η εκπαίδευση είναι από τους τομείς που επηρεάστηκαν σε ένα μεγάλο βαθμό από αυτήν την αλλαγή: τα σαλόνια των σπιτιών μετατράπηκαν σε τάξεις, οι κουζίνες σε καντίνες και οι κήποι σε σχολικές αυλές.

Και ενώ η διαχείριση του χρόνου, η εξισορρόπηση της ζωής μεταξύ σχολείου και σπιτιού και η διατήρηση του ημερήσιου προγραμματισμού είναι από τα σημαντικά ζητήματα που καλείται να αντιμετωπίσει η εκπαίδευση, υπάρχει ένα εξαιρετικά σημαντικό πρόβλημα σε αυτή την ιστορία που είναι λιγότερο προφανές και λέγεται ασφάλεια των πληροφοριών.   

Με αφορμή την Εβδομάδα Ευαισθητοποίησης για την Ιδωτικότητά μας (Privacy Awareness Week), η ESET διερεύνησε το πώς οι εκπαιδευτικοί μπορούν τελικά να αντιμετωπίσουν αυτήν την πρόκληση αλλά και πώς  η καραντίνα μπορεί να αλλάξει ριζικά το μέλλον της εκπαίδευσης.  Καθώς η απομακρυσμένη εκπαίδευση αρχίζει να γίνεται η «νέα κανονικότητα», ένα ζήτημα που θα προβληματίσει μακροπρόθεσμα είναι το πως οι εκπαιδευτικοί και οι μαθητές θα καταφέρουν να διασφαλίσουν την ιδιωτικότητά τους και να προστατέψουν τα προσωπικά δεδομένα τους όταν μεγάλος όγκος ευαίσθητων πληροφοριών – μεταξύ αυτών βαθμολογίες, αξιολογήσεις απόδοσης μαθητών και προσωπικά δεδομένα –  διακινούνται πλέον online.  

Σύμφωνα με την ESET, οι τρεις βασικές παράμετροι που θα συμβάλλουν στην ασφάλεια των πληροφοριών όσο εδραιώνεται η τηλεδιδασκαλία είναι οι εξής: 

1. Κρυπτογράφηση end-to-end. Στο μέλλον είναι πολύ πιθανόν να δοθεί πολύ μεγαλύτερη έμφαση στις εικονικές (virtual) τάξεις. Ειδικά στις ανώτερες βαθμίδες της εκπαίδευσης, το μέχρι τώρα ερώτημα «υπάρχει λόγος να γίνονται τα μαθήματα online;»  ίσως αντικατασταθεί από το «υπάρχει λόγος να γίνονται με φυσική παρουσία;». Σε αυτήν την περίπτωση, η τηλεδιδασκαλία θα αναλάβει τον κεντρικό ρόλο και πλέον από εναλλακτική λύση θα μετατραπεί σε κύρια. Επιπλέον, θα βοηθήσει στην καλύτερη συνεργασία στο σχολείο σε όλα τα επίπεδα, όχι μόνο μεταξύ των εκπαιδευτικών αλλά και μεταξύ των μαθητών. 

Εντούτοις, αυτό που μάθαμε από τη σημερινή κατάσταση είναι σημαντικό. Οι υπηρεσίες τηλεδιάσκεψης που είναι – ή ήταν αρχικά – λιγότερο ασφαλείς, θα μείνουν στο περιθώριο και θα αντικατασταθούν από τις υπηρεσίες που προσφέρουν κρυπτογράφηση end-to-end προκειμένου να αποτραπεί η συμμετοχή μη εξουσιοδοτημένων συμμετεχόντων στις βιντεοκλήσεις. Επίσης, θα δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στα μέσα επικοινωνίας που θα χρησιμοποιούν οι εκπαιδευτικοί και οι μαθητές σε καθημερινή ή εβδομαδιαία βάση για να διασφαλιστεί ότι είναι ασφαλή και ότι προστατεύουν την ιδιωτικότητά τους. 

2. Έλεγχος Ταυτότητας Πολλαπλών Παραγόντων (multifactor authentication). Εφόσον όλο και περισσότερα προσωπικά δεδομένα θα αποθηκεύονται σε απομακρυσμένα συστήματα, ο έλεγχος ταυτότητας πολλαπλών παραγόντων (multifactor authentication) θα πάψει να είναι πλέον πολυτέλεια και θα γίνει μη διαπραγματεύσιμη προϋπόθεση. Και αυτό γιατί όταν οι λογαριασμοί προστατεύονται μόνο με έναν κωδικό εκτίθενται σε πολλούς κινδύνους κυβερνοασφάλειας. Στην περίπτωση της παιδείας, τα εκπαιδευτικά ιδρύματα συνήθως αποδίδουν στους χρήστες απλούς κωδικούς χρήστη (passwords) τους οποίους οι χρήστες πολλές φορές ξεχνούν να αλλάξουν. Αυτό σημαίνει ότι κακόβουλοι παράγοντες μπορούν εύκολα να αποκτήσουν πρόσβαση στους λογαριασμούς.  

Όταν δεν υπάρχει η δυνατότητα ανταλλαγής πληροφοριών από κοντά, τότε οι πλατφόρμες που χρησιμοποιούνται για αυτή τη δουλειά πρέπει να τηρούν πολύ υψηλά πρότυπα ασφαλείας. Ως εκ τούτου, η χρήση ελέγχου ταυτότητας πολλαπλών παραγόντων είναι ένας τρόπος να περιοριστεί ο κίνδυνος από όλων των ειδών τις κακόβουλες ενέργειες (απάτες, πειρατεία κλπ.). 

3. Eνίσχυση της διδασκαλίας της κυβερνοασφάλειας στα σχολεία. Ίσως, τελικά, η μεγαλύτερη αλλαγή που θα επιφέρουν η καραντίνα και τα περιοριστικά μέτρα κατά τη διάρκεια της πανδημίας στην εκπαίδευση να είναι η ενίσχυση της διδασκαλίας της κυβερνοασφάλειας στα σχολεία. Καθώς δάσκαλοι και μαθητές βασίζονται ολοένα και περισσότερο σε τεχνολογικούς πόρους, τα βασικά βήματα για να διαφυλαχτεί η ασφάλεια των πόρων αυτών και όσων τους χρησιμοποιούν θα πρέπει να αποτελέσουν αναπόσπαστο μέρος της σχολικής ύλης διεθνώς.  

Ακόμα και μετά την άρση της καραντίνας, τα γεγονότα αυτής της χρονιάς δε θα ξεχαστούν εύκολα, ούτε οι δυσκολίες της μετάβασης στην τηλεργασία και την τηλεδιδασκαλία. Δεν υπάρχει λόγος η διδασκαλία της κυβερνοασφάλειας να προκαλεί φόβο. Για τους γονείς με μικρότερα παιδιά, το Safer Kids Online αποτελεί ένα σημείο αναφοράς για προσιτές και κατανοητές πληροφορίες. Ο καθένας πρέπει να κατανοήσει τις βασικές αρχές της κυβερνοασφάλειας και πως να προστατέψει τον εαυτό του και τα δεδομένα του online. Ο καλύτερος τρόπος για να γίνει αυτό είναι η διδασκαλία της κυβερνοασφάλειας σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης.