Ελλάδα 2.0 – Το ψηφιακό άλμα της χώρας είναι ήδη σε εξέλιξη

 

«Ελλάδα 2.0 – Από το Σχέδιο στην Πράξη» ήταν ο τίτλος της διαδικτυακής συζήτησης που έλαβε χώρα στο πλαίσιο του παγκόσμιου event HPE Discover 2021 με οικοδεσπότη τον Managing Director της Hewlett Packard Enterprise για την Ελλάδα και την Κύπρο, Μιχάλη Κασιμιώτη. Καλεσμένοι στη συζήτηση, η οποία στόχο είχε να φέρει στο επίκεντρο τις εξελίξεις γύρω από τον ψηφιακό μετασχηματισμό σε Κράτος και επιχειρήσεις καθώς και τις προτεραιότητες στην πορεία υλοποίησης του σχεδίου Ελλάδα 2.0, ήταν οι: Καθ. Δημοσθένης Αναγνωστόπουλος, Γενικός Γραμματέας Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης, Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Λεωνίδας Χριστόπουλος, Γενικός Γραμματέας Ψηφιακής Διακυβέρνησης και Απλούστευσης Διαδικασιών, Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Γιάννης Σύρρος, Γενικός Διευθυντής ΣΕΠΕ, Πρόεδρος του WITSA (World Information Technology and Services Alliance) και Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του DIGITALEUROPE (European Industry Association for Digital Technology) και Δρ. Γιώργος Ξηρογιάννης, Αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής του ΣΕΒ. Τη συζήτηση συντόνισε ο δημοσιογράφος Δημήτρης Μαλλάς.

Πανδημία Covid-19: Η κρίση που έγινε καταλύτης ψηφιοποίησης

Με την Ψηφιακή Μετάβαση να είναι ένας από τους τέσσερις πυλώνες του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, όλοι οι συμμετέχοντες συμφώνησαν ότι η τεχνολογία γίνεται σύμμαχος του πολίτη και της κοινωνίας αλλά και όχημα οικονομικής ανάπτυξης. Στο περιβάλλον πρωτοφανών προκλήσεων που διαμόρφωσε η πανδημία του COVID-19, η Ελλάδα υλοποίησε πολλαπλά «ψηφιακά άλματα». Η αλλαγή νοοτροπίας στον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα αλλά και η αγαστή συνεργασία ανάμεσα σε όλα τα εμπλεκόμενα μέρη αποτέλεσαν το κλειδί για την επιτάχυνση της ψηφιοποίησης και σημαντική παρακαταθήκη για το μέλλον της μετάβασης της χώρας στην ψηφιακή εποχή.

«Από την πρώτη εβδομάδα της πρωτοφανούς υγειονομικής κρίσης, η HPE αναπροσάρμοσε το portfolio της ώστε πολύ περισσότεροι – ακόμη και επιχειρήσεις με μηδαμινή ψηφιακή ετοιμότητα - να έχουν πρόσβαση σε ready-to-run υπηρεσίες, ενώ συνέβαλε δυναμικά και στην πρωτοβουλία #DigitalSolidarityGR, διαθέτοντας στο δημόσιο τη χρήση ενός υπερυπολογιστικού συστήματος, το οποίο ενίσχυσε σημαντικά τη δυνατότητα τηλεργασίας σε κρίσιμες υπηρεσίες, εξασφαλίζοντας έτσι την απρόσκοπτη λειτουργία τους», υπογράμμισε ο Μιχάλης Κασιμιώτης.

«Η πανδημία αποτέλεσε καταλύτη αλλά συνδυάστηκε με μια προσεκτικά σχεδιασμένη στρατηγική του ΥΨΗΔ για το ψηφιακό άλμα του κράτους», σημείωσε ο Καθ. Δημοσθένης Αναγνωστόπουλος, υπογραμμίζοντας ότι τα τελευταία χρόνια έχουν υλοποιηθεί έργα που έχουν αλλάξει το βαθμό εξυπηρέτησης του πολίτη και ενισχύσει την επιχειρηματικότητα. Αναφέρθηκε στη μεγάλη αύξηση των ηλεκτρονικών υπηρεσιών που αξιοποιούνται από τους πολίτες, όπου πέρυσι καταγράφηκαν περίπου 54.000.000 χρήσεις ψηφιακών υπηρεσιών του δημοσίου από τους πολίτες, με αύξηση κατά 12 φορές σε σχέση με το 2018, ενώ φέτος, μόνο στο 2ο τρίμηνο του 2021, έχουμε αριθμό συναλλαγών που αντιστοιχεί σε όλες τις συναλλαγές του 2020. «Οι πολίτες αγκαλιάζουν αυτές τις πρωτοβουλίες», σχολίασε, προσθέτοντας ότι η βάση αυτής της προόδου είναι σε πολύ μεγάλο βαθμό η διαλειτουργικότητα των υπηρεσιών. «Το κράτος πλέον μπορεί να παρέχει υπηρεσίες που ο πολίτης δεν χρειάζεται να επισυνάπτει βεβαιώσεις, δικαιολογητικά και άλλα έγγραφα για να κάνει τη δουλειά του», τόνισε, χρησιμοποιώντας το παράδειγμα της επιτυχημένης δράσης του εμβολιασμού. Ο Καθ. Αναγνωστόπουλος αναφέρθηκε επίσης σε επιτυχημένες δράσεις ψηφιοποίησης του κράτους που υλοποιήθηκαν πρόσφατα, όπως η εξυπηρέτηση με ψηφιακά ραντεβού αλλά και η κεντρικοποίηση με το Ενιαίο Κυβερνητικό Νέφος (G-Cloud) και τη χρήση υβριδικών μοντέλων private και public cloud.

Από πλευράς του, ο Λεωνίδας Χριστόπουλος αναφέρθηκε στην κρίση της πανδημίας ως μία ευκαιρία που έδωσε στη χώρα πρόσβαση σε ένα πολύ μεγάλο ύψος πόρων, με τις τελευταίες εκτιμήσεις να κάνουν λόγο για ένα ποσοστό αύξησης του ΑΕΠ κατά 7% μέσα από την χρήση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης αλλά και το ΕΣΠΑ μέχρι το 2026.

Αποτυπώνοντας την οπτική του ιδιωτικού τομέα απέναντι στις προκλήσεις και τις ψηφιακές εξελίξεις της πανδημίας, ο Δρ. Γιώργος Ξηρογιάννης χώρισε την εμπειρία των επιχειρήσεων σε τρεις φάσεις: Η αφετηρία χαρακτηρίστηκε από την αμηχανία του πρώτου lockdown, δεδομένης και της χαμηλής ψηφιακής ωριμότητας που διέθετε η χώρα μέχρι και το 2019. Ακολούθησε η ταχύτατη είσοδος των επιχειρήσεων στην παροχή ηλεκτρονικών υπηρεσιών, με τις ψηφιακές συναλλαγές να αυξάνονται με εβδομαδιαίο ρυθμό 170%. Για το καλοκαίρι του 2020, αναλύσεις δείχνουν ότι 8 στις 10 επιχειρήσεις προχωρούσαν σε σημαντικές ψηφιακές επενδύσεις για να μπορούν να ανταποκριθούν στις ανάγκες των ψηφιακών πελατών τους. Η τρίτη φάση, από τα τέλη του ’20 μέχρι και σήμερα, είναι αυτή κατά την οποία οι επιχειρήσεις ανακαλύπτουν σταδιακά την αξία των δεδομένων, αναζητώντας τρόπους να αξιοποιήσουν τα δεδομένα που έχουν συλλέξει από όλες τις εφαρμογές για να δημιουργήσουν μία νέα εμπειρία εξυπηρέτησης του πελάτη, μέσω εφαρμογών τεχνητής νοημοσύνης, data analytics, προσωποποιημένης εξυπηρέτησης, κ.α.

Ο Γιάννης Σύρρος αναφέρθηκε εκτενώς στη συνεισφορά των εταιρειών τεχνολογίας στη στήριξη κοινωνίας και οικονομίας κατά την πανδημία, σημειώνοντας ότι οι αυτές υποστήριξαν υποδομές σε πάνω από 40.000 κτίρια της δημόσιας διοίκησης, καθώς και τον χρηματοπιστωτικό τομέα, το λιανεμπόριο, τα logistics, την τηλεκπαίδευση. «Για πρώτη φορά, ιδιωτικός και δημόσιος τομέας ακολούθησαν ένα 4πτυχο: Συνεργασία – Στήριξη – Αξιοπιστία – Εμπιστοσύνη», δήλωσε.

Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας – Κάνοντας πραγματικότητα την ψηφιακή εποχή

Οι συνομιλητές αναφέρθηκαν εκτενώς στο σχέδιο ψηφιακού μετασχηματισμού της χώρας και στον κρίσιμο ρόλο που θα διαδραματίσουν στην ψηφιοποίηση οι πόροι που θα διατεθούν μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.

Ειδικότερα, ο Καθ. Δημοσθένης Αναγνωστόπουλος ανέφερε ότι υπάρχουν περίπου 450 έργα ενταγμένα στη Βίβλο Ψηφιακού Μετασχηματισμού, με τα 105 να είναι ήδη σε εξέλιξη. Τα έργα, όπως εξήγησε, περιλαμβάνουν οριζόντιες δράσεις οι οποίες κρίνονται αναγκαίες και αφορούν συνολικά το δημόσιο, καθώς και ταμειακές δράσεις. Ως προς τις οριζόντιες δράσεις, αυτές αφορούν στην εξυπηρέτηση του πολίτη, στη διαλειτουργικότητα μεταξύ των διαφορετικών φορέων και στη διασύνδεση όλου του δημοσίου με κεντρικοποιημένα συστήματα. Ειδικότερα, ο Καθ. Δημοσθένης Αναγνωστόπουλος αναφέρθηκε σε κομβικής σημασίας έργα που οδηγούν στην ενίσχυση της αποτελεσματικότητας και στην απλούστευση των διαδικασιών. Μεταξύ αυτών το gov.gr, το CRM του δημοσίου, το υπό υλοποίηση έργο ΣΥΖΕΥΞΙΣ - το οποίο διασυνδέει όλο το δημόσιο με 35.000 σημεία – καθώς και έργα που σχετίζονται με τομείς όπως η φορολογία, τα τελωνεία της χώρας, η δικαιοσύνη, η κοινωνική ασφάλιση (όπως το e-ΕΦΚΑ), η νέα γενιά, η απασχόληση (με χαρακτηριστικό το παράδειγμα του ΕΡΓΑΝΗ). «Σε ένα σύνολο τομέων έχουμε προγραμματίσει έργα τα οποία μεταβάλλουν τον τρόπο παροχής υπηρεσιών προς τον πολίτη, έτσι ώστε να φθάνει το κράτος σε αυτόν ενεργητικά, να του δίνει κάτι το οποίο χρειάζεται - όπως ακριβώς λειτουργεί το SMS του εμβολιασμού - και αυτή η προσέγγιση να διαχέεται σε όλο το εύρος της δημόσιας διοίκησης αλλά και της οικονομίας», τόνισε.

Μιλώντας για την αξιοποίηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, ο Λεωνίδας Χριστόπουλος ανέφερε ότι οι πόροι που αφορούν την ψηφιοποίηση – και τη διαχείριση των οποίων πιθανώς να αναλάβει το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης για το σύνολο του δημοσίου - είναι γύρω στα 4,5 δισ. ευρώ, ενώ αυτοί πρόκειται να προστεθούν στο 1 δισ. ευρώ που υπολογίζεται από το ΕΣΠΑ. Επιπλέον, ο κ. Χριστόπουλος αναφέρθηκε στις δράσεις για την ενσωμάτωση των νέων τεχνολογιών στην λειτουργία των επιχειρήσεων, οι οποίες θα υλοποιηθούν εντός της επόμενης διετίας σε συνεργασία με το Υπουργείο Ανάπτυξης και θα αγγίζουν το ύψος των 435 εκατομμυρίων ευρώ.

Από την πλευρά του, ο κ. Σύρρος στην τοποθέτηση του ανέφερε, ότι η Πολιτεία υιοθέτησε την πρόταση του ΣΕΠΕ και του DIGITALEUROPE, να κατευθυνθεί πάνω από 20% των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας για δράσεις τεχνολογίας. Οι συγκεκριμένες δράσεις θα βοηθήσουν στο ψηφιακό μετασχηματισμό των επιχειρήσεων στην Ελλάδα και παράλληλα να αλλάξει το οικονομικό μοντέλο της χώρας. Ιδιαίτερη βαρύτητα θα πρέπει να δοθεί στην ενδυνάμωση τω ν ψηφιακών δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού, πρωτοβουλίες που έχει ήδη αναλάβει ο ΣΕΠΕ, υλοποιώντας δράσεις κατάρτισης για περίπου 9.000 ανέργους και εργαζόμενους.

Τα εφόδια για το ψηφιακό μέλλον

Κατά τη συζήτηση, οι συμμετέχοντες στο σύνολό τους συμφώνησαν πως ο δρόμος προς το ψηφιακό μέλλον της Ελλάδας έχει χαραχθεί, ξεχωρίζοντας διαφορετικούς παράγοντες που θα κρίνουν την πορεία του ψηφιακού μετασχηματισμού και την προσαρμογή της ελληνικής κοινωνίας στη νέα, ψηφιακή πραγματικότητα.

Κοινό σημείο όλων των τοποθετήσεων ήταν η κρισιμότητα να καλλιεργηθούν στο ανθρώπινο δυναμικό σύγχρονες δεξιότητες που θα αφορούν τόσο στην κατάρτιση γύρω από τις τεχνολογικές λύσεις, όσο και τα απαραίτητα soft skills για τη διαχείριση της νέας πραγματικότητας.

Επιπλέον, όλοι υπογράμμισαν τη σημασία που έχει η στρατηγική κατεύθυνση των επενδύσεων, ώστε να ενισχυθεί η ψηφιακή ωριμότητα κράτους και επιχειρήσεων.

Όπως επεσήμανε ο Δρ. Ξηρογιάννης, έρευνα του ΣΕΒ έδειξε ότι το 85% των ελληνικών επιχειρήσεων αναγνωρίζει ότι η 4η βιομηχανική επανάσταση θα αλλάξει μεν σημαντικά τις επιχειρήσεις αλλά μόνο το 50% έχει σχέδιο για να μεταβεί στην νέα ψηφιακή εποχή . Έτσι, οι επιχειρήσεις βρίσκονται ακόμα σε στάδιο διερεύνησης των ευκαιριών της 4ης βιομηχανικής επανάστασης. Ενδεικτικά, μόνο το 3% των επιχειρήσεων προχωρά σε επενδύσεις σε τεχνητή νοημοσύνη έναντι 45% στην ΕΕ. «Είναι σημαντικό οι πόροι από το ΕΣΠΑ και το Ταμείο Ανάκαμψης να ωθήσουν τις επιχειρήσεις σε νέες τεχνολογίες που θα επιτρέψουν το ψηφιακό άλμα, παρά σε τεχνολογίες με παρωχημένες δυνατότητες. Επιπλέον, χρειάζεται σημαντική αναβάθμιση των δεξιοτήτων, διαφορετικά η ψηφιακή μετάβαση θα είναι δύσκολη».

Ο κ. Κασιμιώτης, με τη σειρά του, υπογράμμισε ότι όλη η ανάπτυξη της ευρωπαϊκής οικονομίας θα βασιστεί στην αξιοποίηση δεδομένων. Γι’ αυτό και χρειάζεται υιοθέτηση πολιτικών από τη φάση του σχεδιασμού που θα ενθαρρύνουν τη χρήση open data. Παράλληλα, ανέφερε ότι χρειάζεται να ενισχυθεί η χρήση μοντέλων as-a-Service που έχουν ενσωματωμένη την αναγκαία ελαστικότητα, σε μια λογική ΣΔΙΤ προσαρμοσμένη στον χώρο της ψηφιακής οικονομίας. Επιπλέον, σημείωσε ως σημαντική τη μείωση χάσματος περιφέρειας – κέντρου και το να σχεδιαστούν ψηφιακές δράσεις που θα καλύπτουν όλη την Ελλάδα

«Όταν θα ανοίξουν τα νέα έργα, θα είμαστε μέλη μιας συζήτησης που ήδη εξελίσσεται στην Ευρώπη, με πρωτοβουλίες όπως το GAIA-X, το οποίο εν τέλει αφορά στο πώς αναπτύσσουμε την οικονομία μας πάνω στα δεδομένα που έχουμε τη δυνατότητα να συλλέξουμε και να αξιοποιήσουμε. Θα πρέπει από τώρα να αρχίσουμε να σκεφτόμαστε κάθετους τομείς της οικονομίας στους οποίους θα θέλαμε η Ελλάδα να αποκτήσει την ταυτότητα του εξειδικευμένου διαχειριστή δεδομένων και πάνω σε αυτή τη λογική να χτίσουμε μια πιο δυναμική εξαγωγική φιλοδοξία για τη χώρα», δήλωσε.